Foto Mara van den Oetelaar, http://www.maravandenoetelaar.nl

Design Thinking biedt nieuwe kansen voor vernieuwend onderwijs. Het is dan ook begrijpelijk dat een toenemend aantal scholen en onderwijsorganisaties zich in het onderwerp verdiepen.  Samen met Inge van Lierde van Innospirit ontwikkelden we nieuwe ondersteuningsmogelijkheden voor scholen, leraren en management.
Op hoofdlijnen volgen we daarin twee lijnen. Enerzijds de mogelijkheden van Design Thinking voor het ontwikkelen van visie op en ontwerp van vernieuwend onderwijs, anderzijds rondom de professionalisering van leraren bij het toepassen in de praktijk met leerlingen.

Wat is Design Thinking?

Design Thinking kent zijn oorsprong in de noodzaak van bedrijven om de latente behoeften van klanten centraal te stellen bij het herontwerpen van een nieuw product of nieuwe dienstverlening. Daarnaast worden bedrijven continue uitgenodigd in te spelen op trends en mee te bewegen op de steeds veranderende realiteit buiten een bedrijf.
Om te kunnen reageren op een veranderende vraag van een klant is het belangrijk blijvend te innoveren als organisatie. Wil je de basisvaardigheid van innovatie ontwikkelen zijn pro-activiteit, creativiteit en vormgeven vanuit de bedoeling van de organisatie van wezenlijk belang.

Design Thinking en onderwijsinnovatie

De wereld om ons heen verandert in een snel tempo. Om leerlingen beter voor te bereiden op de wereld van de toekomst zal ook de behoefte om het onderwijs(systeem) blijvend te ontwikkelen steeds prangerder worden.

Visieontwikkeling en onderwijsinnovatie kan daarbij worden vormgegeven door middel van de methode en het proces van Design Thinking. Het nodigt leraren en management uit om verder dan de huidige realiteit te durven dromen. Daarbij worden persoonlijke innovatieve en creatieve kracht aangesproken om vanuit het nu richting te geven en een nieuwe stip op de onderwijshorizon te zetten. Het kan daarbij gaan om een vernieuwing in de breedste zin van het woord of heel specifiek. Denk hierbij aan bijvoorbeeld het beleid van de school, de leeromgeving van de leerling, de rollen binnen teams, executie of inhoud van de leercurricula, maar ook nieuwe leermogelijkheden voor leerlingen en scholen.

Bij onderwijsinnovatie staan we voor de uitdaging om voorbij de huidige mentale modellen en vaste overtuigingen te denken en te herontwerpen of om de huidige mentale modellen en vaste overtuigingen te overstijgen. Er wordt een duik genomen in het onbekende, het niet-weten. Vanuit dit niet-weten worden nieuwe inzichten verzameld, vormgegeven door nieuwe ideeën en concepten te bedenken, er mee te experimenteren, ze te evalueren en het geleerde te implementeren en/of integreren. Een mogelijke centrale vraag daarbij kan zijn hoe we van scholen  toekomstbestendige lerende organisaties kunnen maken die continu op zoek blijven naar de leer- en ontwikkelbehoeften van leerlingen.  Daarbij staat kwaliteit hoog in het vaandel en wordt gewerkt vanuit het inzicht dat verandering de enige constante is.
Design Thinking is dus een manier om vanuit leerlingenbehoeften innovatie vorm te geven binnen het onderwijs. Het is een proces en methode die deelnemers bovengenoemde vaardigheden ook zelf laat ervaren, onderzoeken en toepassen in de praktijk.  In teams wordt samengewerkt, gebouwd met en op elkaar, gereflecteerd met als uiteindelijk doel de vertaalslag naar de eigen dagdagelijkse realiteit te maken.

Design Thinking en leerlingen

Er zijn tot op heden nog weinig overzichten van 21st century skills waarin Design Thinking als vaardigheid is verwerkt. Leerlingen van nu komen in de toekomst echter steeds vaker terecht bij bedrijven waar kennis en het kunnen toepassen van een innovatiemethodologie een noodzakelijkheid is.  Deze bedrijven zijn dan ook gebaat bij werknemers die Design Thinking als vaardigheid hebben ontwikkeld aangezien ze sneller innovaties door moeten kunnen maken.
Om deze reden zijn we momenteel ook aan de slag om leraren te ondersteunen in de onderwijspraktijk. Er wordt gewerkt aan een opleidingstraject waarin deelnemers de vaardigheden zelf ervaren en ontwikkelen en daarnaast leerarrangementen ontwerpen waarin leerlingen meer ruimte krijgen deze vaardigheid te ontwikkelen. Deze traject worden vanaf de zomer 2017 aangeboden voor belangstellenden.

Over Innospirit en Inge van Lierde

Inge van Lierde gaf, via http://www.strategos.com, Design Thinking vorm binnen een innovatieteam bij een multinational. Het team werd uitgenodigd om te pionieren en het proces van Design Thinking aan te leren door van onderop eerst zelf te ervaren. Van daaruit werden de principes toegepast op een project en uiteindelijk vertaald naar de behoeften van de verschillende afdelingen binnen de organisatie. Inge ontdekte er haar passie voor het trainen en begeleidend coachen van medewerkers in de Design Thinking vaardigheden zoals onderzoeken en inleven, probleem definiëren, nieuwe ideeën brainstormen, prototypen, testen en evalueren.
Inge van Lierde faciliteert en coacht teams die deze methode toepassen op projecten, onder andere bij http://www.thnk.org. Dit alles met uiteindelijke doel de klantenloyaliteit en ondernemende mindset te vergroten waardoor producten en dienstverleningen daadwerkelijke aansluiten op behoeften/frustraties van de klant(en).

In samenwerking met 21stcenturyskills.nl onderzocht ze waar leerkrachten behoeften aan hebben wanneer ze met 21ste eeuwse vaardigheden aan de slag gaan en deze naar leerarrangementen vertalen. Hier ontdekten we een aantal zaken waar leerkrachten nog meer over willen leren zoals o.a. Out of the box denken, probleemoplossend vermogen aanwakkeren, verschillende technieken om te brainstormen, coachend leerlingen begeleiden, presenteren en evalueren, feedback geven en ontvangen, onderlinge uitwisseling en samenwerking bevorderen.

Voor informatie over onze opleiding Design Thinking, zie https://www.21stcenturyskills.nl/opleiding-design-thinking

Zie ook http://www.innospirit.eu